In de afgelopen 15 jaar heb in verschillende rollen teams begeleid in het behalen van uitdagende doelen. De vraag die mij iedere keer weer wordt gesteld is:
Wat moet je als leider inzetten om goed presterende teams te creëren?
In onze huidige wereld waarin wendbaarheid, samenwerking en innovatie cruciaal zijn, vormen goed presterende teams het kloppende hart van succesvolle organisaties. Maar wat maakt een team écht effectief? Wat onderscheidt hen van de rest?
Onderzoek laat zien dat goed presterende teams 5 kenmerken delen.
En goed nieuws: als leider kun je actief bijdragen aan het ontwikkelen van elk van deze kenmerken.
Google’s Project Aristotle is een fascinerend onderzoek dat diepe inzichten geeft in wat teams succesvol maakt. Hier een overzicht van wat het onderzoek inhoudt, hoe het werd uitgevoerd en wat de belangrijkste bevindingen waren:
🔍 Wat is Project Aristotle?
Project Aristotle was een intern onderzoek bij Google, gestart in 2012. Het doel? Ontdekken waarom sommige teams binnen Google uitzonderlijk goed presteerden, en andere niet – ondanks dat ze bestonden uit even slimme en bekwame mensen.
De naam “Aristotle” verwijst naar zijn beroemde uitspraak:
“Het geheel is meer dan de som der delen.”
🧪 Hoe is het onderzoek gedaan?
1. Analyse van honderden teams
Google onderzocht 180+ teams, verspreid over de hele organisatie – van engineering tot verkoop.
2. Gegevensverzameling
Ze verzamelden enorme hoeveelheden data, zoals:
- Teamstructuur en samenstelling
- Persoonlijkheidsprofielen (denk aan Myers-Briggs)
- Individuele vaardigheden
- Teamcultuur, normen en waarden
- Prestaties en klanttevredenheid
3. Interviews en enquêtes
Er werden diepte-interviews gehouden én vragenlijsten afgenomen bij teamleden om in kaart te brengen hoe zij hun samenwerking ervoeren.
4. Statistische analyse
Een team van datawetenschappers zocht naar patronen en correlaties tussen teamkenmerken en prestaties. Ze probeerden allerlei variabelen te matchen met het succes van teams.
🧠 Wat waren de verrassende inzichten?
Wat Google ontdekte, was niet wat ze verwacht hadden. Ze dachten bijvoorbeeld dat goed presterende teams bestonden uit de slimste mensen of de perfecte mix van persoonlijkheden.
Maar dat bleek niet doorslaggevend.
👉 De belangrijkste succesfactor?
Psychologische veiligheid.
Dat is het gevoel dat teamleden zich veilig voelen om risico’s te nemen, fouten toe te geven en vrijuit te spreken zonder bang te zijn om belachelijk gemaakt te worden of negatieve gevolgen te ervaren.
🏆 De 5 sleutelfactoren voor goed presterende teams
- Psychologische veiligheid
→ “Kunnen we open zijn zonder ons kwetsbaar te voelen?” - Betrouwbaarheid
→ “Doen teamleden wat ze beloven?” - Structuur en duidelijkheid
→ “Zijn doelen, rollen en verwachtingen helder?” - Betekenisvol werk
→ “Is het werk belangrijk voor mij persoonlijk?” - Impact
→ “Draagt ons werk bij aan iets groters?”
💡 Waarom is dit relevant voor jou als leider?
Omdat je invloed kunt uitoefenen op alle vijf de factoren.
1. Psychologische veiligheid
Wat jij kunt doen:
- Geef zelf het voorbeeld door open te zijn over je eigen fouten.
- Moedig nieuwsgierige, kritische vragen aan in plaats van snelle oplossingen.
- Zorg dat iedereen aan het woord komt – ook de stillere stemmen.
2. Vertrouwen en wederzijds respect
Wat jij kunt doen:
- Geef teams de tijd om elkaar te leren kennen – ook op persoonlijk vlak.
- Creëer ruimte voor waardering en vier successen samen.
- Wees consistent, eerlijk en transparant in je communicatie.
- Kom afspraken na!
3. Heldere doelen en rollen
Wat jij kunt doen:
- Zorg dat het teamdoel helder, inspirerend én verbonden is met het grotere geheel.
- Houd regelmatig teamgesprekken over wie waar aan werkt, en waarom.
- Stel duidelijke verwachtingen, maar laat ruimte voor autonomie.
4. Betrokkenheid en eigenaarschap
Wat jij kunt doen:
- Betrek het team bij besluitvorming en geef ruimte voor eigen inbreng.
- Geef vertrouwen en vermijd micro-management.
- Vraag regelmatig: “Wat heb jij nodig om jouw werk goed te doen?” of “Hoe kan ik of kunnen wij jou helpen?”
5. Continu leren en verbeteren
Wat jij kunt doen:
- Plan vaste momenten in voor retrospectives. Doe dit minimaal 1 keer per kwartaal.
- Stimuleer het volgen van trainingen of intervisie.
- Beloon niet alleen het resultaat, maar ook de leercurve.
Compassievol leiderschap nodig om goed presterende teams te creëren
Zeer goed presterende teams ontstaan niet vanzelf. Ze groeien door bewuste aandacht, veiligheid, feedback en ruimte. Als leider ben jij de katalysator van die groei. Niet door te sturen op controle, maar door te faciliteren, te verbinden en te inspireren.
Wil jij leren hoe je een compassievolle leider kan worden? Volg dan de opleiding compassievol leiderschap bij Suenja Trainingen. Wil je hier meer over weten, stuur ons een bericht.
